22 december 2025
Regie nemen in het ruimtelijk domein: samen werken aan een gedeelde toekomst
De ruimtelijke opgaven waar Nederland vandaag voor staat, zijn complex. Woningbouw, energietransitie, klimaatadaptatie, bereikbaarheid en natuurherstel botsen letterlijk om ruimte. Voor de overheidsprofessional betekent dit: regie nemen in een krachtenveld waar belangen divers zijn, samenwerking onmisbaar is en oplossingen nooit eendimensionaal zijn.
Hoe neem je de regie?
Regie nemen betekent niet dat één persoon de leiding heeft of overal over beslist. Het is juist een vorm van sturing waarin visie, verbinding en proceskracht samenkomen. De regisseur zorgt dat verschillende spelers – overheden, maatschappelijke organisaties, marktpartijen en inwoners – hun eigen rol kunnen pakken binnen een gezamenlijk verhaal.
Begin bij een gedeelde visie
Een sterke regierol begint bij een scherp en inspirerend verhaal: waarom doen we wat we doen, en waar willen we samen naartoe? Als overheidsprofessional heb je de taak om richting te geven, maar ook om ruimte te laten voor anderen om zich te herkennen in het toekomstbeeld.
Een gedeelde visie ontstaat niet op papier, maar in dialoog. Door met belanghebbenden vroeg in het proces te spreken, ontstaat begrip voor elkaars perspectieven. Vertaal abstracte beleidsdoelen naar concrete waarden: leefbaarheid, duurzaamheid, identiteit van de plek. Zo wordt het gesprek niet over regels gevoerd, maar over wat écht belangrijk is voor de gemeenschap.
Samenwerken met ketenpartners
Goede samenwerking vraagt om heldere rolverdeling en wederzijds vertrouwen. Iedere partner brengt zijn eigen expertise en belangen mee. Als regisseur verbind je die verschillen door:
- Transparantie te bieden over doelen, kaders en dilemma’s. Niet alles hoeft vast te liggen; juist het delen van onzekerheden creëert ruimte voor creativiteit.
- Elkaar aan te vullen in plaats van te overtuigen. De gemeente brengt beleidskaders, een ontwikkelaar brengt investeringskracht, een waterschap brengt kennis over waterveiligheid.
- Kleine successen te boeken die vertrouwen opbouwen. Een gezamenlijk pilotproject of gedragen ontwerpvisie kan de motor worden voor verdere samenwerking.
Regie nemen is dus ook luisteren, afstemmen en soms loslaten – zonder de koers uit het oog te verliezen.
Iedereen meenemen in jouw visie
De kracht van een visie zit niet alleen in de woorden, maar juist ook in het vermogen om anderen in beweging te brengen. Gebruik visualisaties, verhalen en bijeenkomsten om beleid tastbaar te maken. Mensen willen niet alleen weten wat er verandert, maar vooral waarom.
Betrek inwoners actief in het proces, niet als insprekers achteraf, maar als medeontwerpers van hun leefomgeving. Door ruimte te bieden voor invloed groeit draagvlak. En door te erkennen dat niet iedereen meteen meegaat, bouw je aan vertrouwen in het tempo van de ander.
Regie als vakmanschap
Regie in het ruimtelijk domein vraagt om een nieuw soort vakmanschap: strategisch én verbindend, resultaatgericht én mensgericht. De regisseur van nu werkt niet boven, maar tussen de partijen – steeds met het grotere doel voor ogen: een leefomgeving die duurzaam, eerlijk en toekomstbestendig is.
Wil jij je graag ontwikkelen binnen het ruimtelijk domein? Ontdek welke opleiding of training het beste past bij jouw rol binnen het ruimtelijk domein. Heb je een vraag of wil je graag advies, neem dan contact op met onze opleidingsadviseurs. We denken graag met je mee.
