De rol van medisch milieukundigen in de gezonde leefomgeving

Medisch milieukundigen zijn onmisbare schakels binnen de Gemeentelijke Gezondheidsdiensten (GGD'en) in Nederland. Met een focus op het beschermen en bevorderen van de gezondheid van burgers, beperken zij de risico's die samenhangen met diverse milieufactoren zoals luchtverontreiniging, geluidshinder en chemische stoffen. Door het toenemende belang van gezondheid in de leefomgeving , verandert de rol van de medisch milieukundige. Bestuursacademie Nederland ontwikkelde een leergang op maat om medisch milieukundigen uit te rusten met nieuwe, belangrijke vaardigheden.

De veranderende rol van medisch milieukundigen

Traditioneel werden medisch milieukundigen voornamelijk ingeschakeld om -veelal reactief- gezondheidseffecten te beoordelen in relatie tot leefomgevingsthema’s. De huidige aandacht voor gezonde leefomgeving dwingt hen echter om proactief en met andere partners aan veelal complexe leefomgevingsthema’s en ruimtelijke planvorming te werken . Zij zijn vaker actief betrokken bij het planningsproces in ruimtelijke ordening, waarbijzij liefst in een vroeg stadium adviseren over de impact van ruimtelijke en stedelijke plannen op de gezondheid van mensen.

Een van de meest ingrijpende verschuivingen is de integratie van gezondheidsoverwegingen in de Omgevingswet die in 2024 is ingevoerd. Deze wet benadrukt dat bij alle ruimtelijke plannen gezondheid moet worden afgewogen . Dit betekent dat gezondheid een fundamenteel onderdeel zou moeten zijn van de besluitvorming in stedelijke ontwikkeling.

Het waarom van de nieuwe leergang

Met de toenemende druk op de beperkte ruimte in Nederland zijn medisch milieukundigen belangrijker dan ooit tevoren. De behoefte aan woningen, industriële ontwikkelingen en infrastructuurprojecten heeft grote implicaties voor de gezondheid van de inwoners. Daarnaast worden de uitdagingen vergroot door mondiale ontwikkelingen zoals klimaatverandering en verlies van biodiversiteit.

Het besef dat gezondheid een centrale pijler moet zijn binnen deze context, vormde de aanleiding voor de ontwikkeling van een nieuwe leergang voor medisch milieukundigen. Deze leergang is ontworpen om hen uit te rusten met de vaardigheden en kennis die nodig zijn om strategisch te handelen binnen de complexe hedendaagse omgeving.

Focus van de leergang

In de leergang werd de nadruk gelegd op strategisch denken en handelen. Dit betekent dat deelnemers werden opgeleid om niet alleen te reageren op bestaande situaties, maar ook om proactief te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen.

Deelnemers aan de leergang hadden diverse achtergronden, waaronder milieugezondheidskunde, gezondheidswetenschappen, geneeskunde en toxicologie. Deze diversiteit bevorderde een rijke uitwisseling van ervaringen en inzichten, wat bijdroeg aan een versterkte groepsdynamiek en een breder perspectief op de uitdagingen die zij in hun werk tegenkomen.

Hoe hebben deelnemers de leergang ervaren?

Het was een zeer diverse leergang, waar iedereen net iets anders uit haalde. Het onderdeel storytelling werd erg gewaardeerd als tegenhanger van de vaak meer inhoudelijke cijfermatige onderbouwing die medisch milieukundigen gebruiken. Ook het onderdeel scenarioplanning vond men heel interessant. Tevens was het besef van de complexiteit van de vraagstukken waar ze aan werken en dat ze eigenlijk grenswerkers zijn erg nuttig. Ook de groepsdynamiek was zeer waardevol, het samen werken en spreken over de casussen uit het dagelijks werk.

Een quote van een deelnemer: ‘De cursus laat me op een andere manier nadenken over de doelen die ik/GGD wil bereiken en de weg daar naartoe. Zeer zinvolle reflectieperiode.’

Modules en methoden

De leergang omvatte een breed scala aan modules zoals 'storytelling' en 'adviesvaardigheden', die cruciaal zijn voor strategisch denken en effectieve communicatie. Bestuursacademie Nederland heeft in cocreatie met GGD GHOR Nederland de leergang vormgegeven specifiek voor deze doelgroep. Daarbij is ook gekeken naar vaardigheden die in de toekomst nog meer van belang zijn in het werk, zoals storytelling.

De samenwerking met Bestuursacademie Nederland

De samenwerking met Bestuursacademie Nederland heeft bijgedragen aan de hoge kwaliteit van het programma. Bestuursacademie Nederland heeft goed meegedacht over de leergang en heeft ook veel ervaring met dit soort opleidingen. Vanuit GGD GHOR Nederland is men blij met de verbeterde onderlinge samenwerking in het werkveld, de nieuwe kijk op het werk en het ontstaan van een gemeenschappelijke taal.

Ook interesse in een opleidingstraject op maat?

Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvende afspraak. We bekijken graag met je wat we voor jou en je collega’s kunnen betekenen. We zijn te bereiken via 035 – 7 604 860 of [email protected].