Handhavingsexpert Milieu (HAMIL)
Kennis van milieuhandhaving volgens de landelijk erkende kwaliteitscriteria
- Klassikaal of online
- 8 verschillende leslocaties
- Duur 18 maanden
In het kort
De milieuwetgeving is vaak aan verandering onderhevig. Als toezichthouder of handhaver milieu(wetgeving) moet je uiteraard op de hoogte zijn van alle gemeentelijke wetten en regels. Om je hiermee van dienst te zijn hebben wij de opleiding Handhavingsexpert Milieu (HAMIL) opgezet. Het accent in deze opleiding ligt op het opdoen van vaardigheden, naast uiteraard het verwerven van inhoudelijke vakkennis. Denk hierbij aan bemonsteringstechnieken en apparatuur (water, bodem, lucht), risicobeoordeling stoffen en de reguleringsketen. Deze opleiding geeft je de benodigde handvatten voor het goed kunnen uitvoeren van het toezicht houden én handhaven op het gebied van milieu.
De milieuwetgeving is vaak aan verandering onderhevig. Als toezichthouder of handhaver milieu(wetgeving) moet je uiteraard op de hoogte zijn van alle gemeentelijke wetten en regels. Om je hiermee van dienst te zijn hebben wij de opleiding Handhavingsexpert Milieu (HAMIL) opgezet. Het accent in deze opleiding ligt op het opdoen van vaardigheden, naast uiteraard het verwerven van inhoudelijke vakkennis. Denk hierbij aan bemonsteringstechnieken en apparatuur (water, bodem, lucht), risicobeoordeling stoffen en de reguleringsketen. Deze opleiding geeft je de benodigde handvatten voor het goed kunnen uitvoeren van het toezicht houden én handhaven op het gebied van milieu.
Jouw resultaat
- Je hebt kennis en vaardigheden opgedaan om als toezichthouder of handhaver milieuwetgeving te werken
- Je bent op de hoogte van de ontwikkelingen op het gebied van de Omgevingswet en kent de milieunormen en -richtlijnen waaraan je moet toetsen
- Je kunt beoordelen of de bemonstering en analyse volgens de wettelijke normen zijn uitgevoerd
- Je kunt zelfstandig een handhavingsplan opstellen volgens de Landelijke Handhavingsstrategie
- Je bent op de hoogte van de ontwikkelingen op het gebied van ondermijning en milieucriminaliteit in Nederland
Voor wie
Je bent (aankomend) toezichthouder of handhaver milieuwetgeving bij een gemeente, Regionale Uitvoeringsdienst (RUD), samenwerkingsverband, waterschap, provincie of regionale inspectie. Kernpunt is het toezicht op de Wet milieubeheer, Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), Omgevingswet, Activiteitenbesluit en andere inrichtingsgebonden wet- en regelgeving.
Om deze opleiding te kunnen volgen dien je te beschikken over enige kennis van chemie. Bezit je geen kennis op dit gebied, dan raden we je aan eerst de Basistraining Chemie te volgen. Daarnaast is het belangrijk dat je (toekomstig) toezichthouder of handhaver op het gebied van milieu(wetgeving) bent. Wij verzorgen deze opleiding op HBO-niveau.
Onze aanpak
Tijdens de lessen is er veel aandacht voor je persoonlijke ontwikkeling en de mogelijkheden om in de praktijk te oefenen met nieuwe kennis en vaardigheden. De lessen worden verzorgd door docenten die zelf met beide benen in de praktijk staan. Door hun kennis van het vakgebied kunnen ze jou uitstekend helpen de vertaling te maken naar je eigen werkzaamheden en organisatie. Dat doen zij onder meer door oefeningen en het geven van praktijkvoorbeelden. Ook de interacties met medestudenten spelen hierin een belangrijke rol.
Dit programma is ook in 2 delen te volgen. In dat geval volg je eerst HAMIL - Basis met 4 modules en daarna HAMIL - Verdieping met 2 modules.
Wat ga je leren?
Programma
In dit programma komen de volgende onderwerpen aan bod:
Milieurecht basis
(3 dagen)
Introductie milieu en wet- en regelgeving
- Begrip milieu
- Milieurecht en milieubeleid
- Systematiek huidig stelsel milieurecht
- Achtergrond en structuur
- Omgevingswet
- De 6 kerninstrumenten van de Omgevingswet
- Het Besluit activiteiten leefomgeving
- Begrip milieubelastende activiteit
- De bruidsschat en milieu
- Het omgevingsplan en milieu
- Het overgangsrecht
- Vergelijking huidig en nieuw stelsel op milieugebied
Het Bal nader verkend
- Het Bal en de richtingaanwijzers
- Bevoegd gezag, procedures en toetsing
- Vergunningen, meldingen, algemene regels en maatwerk
- Relatie Bal, bruidsschat en omgevingsplan voor milieu
- Het DSO
- De intake- en omgevingstafel
Toezicht en handhaving en de milieuthema's
- Inleiding handhaving
- Relatie met de Awb
- Stappenplan en landelijke handhavingsstrategie
- Bodem
- Geluid
- Luchtkwaliteit
- Externe veiligheid
- Water
- Afvalstoffen
Milieukunde
(6 dagen)
- Risico’s, toxiciteit en milieugevaarlijke stoffen
- Waterverontreiniging en waterzuivering
- Bodem, bodemopbouw, bodemverontreiniging en bodembescherming
- Bodemsanering, bodemkwaliteit en bodemonderzoek
- Lucht en duurzaamheid
- Geluid
Handhavingscommunicatie
(2 dagen)
Basisprincipes communicatie en gesprekstechnieken
- Het communicatiemodel
- Zenders en ontvangers
- Aspecten van een boodschap
- Non-verbale communicatie
- Communicatiestijlen
- Luisteren, samenvatten en doorvragen (LSD)
- Regie over het gesprek
Beïnvloedingsvaardigheden en omgaan met weerstand
- Soorten beïnvloedingsstijlen
- De kwaliteiten en valkuilen van je eigen beïnvloedingsstijl in praktijk
- Omgaan met lastig gedrag en gesprekken
- Omgaan met weerstand en dreigende situaties
- Model van invloed
- Concrete en meetbare doelen
Proces van toezicht en handhaving
(6 dagen)
Administratief toezicht
- Betekenis administratief toezicht
- Bronnen van informatie ten behoeve van administratief onderzoek
- De wet-en regelgeving met betrekking tot administratief toezicht
- Uitvoeren van eenvoudige analyse
- Eenvoudige ketenbeschrijving
- Ketentoezicht
- Voorbereiding bedrijfsbezoek
Bemonstering en analysetechniek
- Beoordeling omgeving
- Sampling/steekproefname
- Bemonsteringstechnieken en apparatuur (water, bodem, lucht)
- Vereisten bij milieumetingen
- De verschillende soorten milieumetingen
- Vereisten bij een analyse
- Verschillende soorten analysetechnieken
- Aan de slag in de praktijk
- Risico's bij monsterneming
Ontwikkeling van de milieuhandhaving
- Handhavingsontwikkelingen in het omgevingsrecht
- De Landelijke Handhavingsstrategie (LHS)
- Big Eight: van probleemanalyse en prioritering tot en met uitvoering en evaluatie
- Toezichthoudende bevoegdheden milieu
- Toezicht- en opsporingsmogelijkheden en handhavingsprocessen milieu
Bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhaving
- Toezicht in fases
- Controle op locatie
- Toezichtsplan
- Vormen van toezicht
- Sanctiemiddelen en sanctiestrategie
- Bezwaar en beroep
- Bestuurlijke strafbeschikking
- Bestuursdwang en last onder dwangsom
- Opstellen handhavingsbeschikking
Handhaving zorgplicht en abbb
- Toestemmingen en vergunningen
- Zorgplicht
- Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb's)
- Omgevingswet en VTH-taken milieu
- Opstellen toezichtsrapport
Milieurecht verdieping
(3 dagen)
Novi, kerninstrumenten en bodem
- Nationale omgevingsvisie
- Omgevingsvisie
- Omgevingsprogramma
- Omgevingsplan
- Bodem
Verdieping vergunningen, geluid, geur en energie
- Omgevingsvergunning en melding
- Bevoegd gezag (incl. magneetactiviteit)
- Overgangsrecht
- Coördinatieplicht
- Doel- en middelvoorschriften
- MER-procedure
- Geluid (normen en mogelijkheid van lokale ambities)
- Geur (normen en mogelijkheid van lokale ambities)
- Energie (huidige kader en mogelijkheid voor lokale ambities)
Verdieping toezicht, water, gevaarlijke stoffen, afval en externe veiligheid
- Rollen en bevoegdheden toezichthouder
- LHSO
- Handhavingsinstrumenten
- Water
- (Gevaarlijke)stoffen
- REACH
- Afvalstoffen
- LAP3/sectorplannen
- Externe veiligheid
- Risicocontouren
Ondermijning en milieucriminaliteit
(3 dagen)
- Je (her)kent de risicogebieden
- Strategie bepalen voor de aanpak van georganiseerde ondermijning
- Barrières opwerpen tegen criminele activiteiten en de bestuurlijke instrumenten die je tot je beschikking hebt
- Criminele netwerken ontmoedigen om zich te vestigen in jouw gemeente
- Manieren van samenwerken met veiligheidspartners
- Informatie je rechtmatig en doelmatig uitwisselen
- Checklisten, modellen en voorbeelden uit de praktijk
Diploma
Je sluit de modules Milieukunde, Milieurecht basis en Milieurecht verdieping af met een digitaal examen. De overige modules rond je af met een praktijkgerichte opdracht. Als je voor alle onderdelen een voldoende behaalt, ontvang je het diploma ‘Handhavingsexpert Milieu (HAMIL)’ van Bestuursacademie Nederland.
Incompany
Uiteraard kun je dit programma ook incompany volgen. Ben je benieuwd wat wij voor jou kunnen betekenen? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvende afspraak. Je kunt ons bereiken op 035 - 7 604 860 of mail naar [email protected].
Jouw investering in één overzicht
Weet precies waarvoor je betaalt, zodat je zonder zorgen aan je opleiding kunt beginnen.
Bovengenoemde prijs is incl. 7,4% korting voor de gehele opleiding bij betaling in 1 termijn.
Studie- en lesmateriaal
Je ontvangt alles wat je nodig hebt om succesvol te studeren, waaronder:
- Boeken, readers en werkboeken
- Toegang tot het online leerplatform
*Arrangement- & locatiekosten
Volg je de opleiding op locatie? Dan zorgen wij voor een inspirerende leeromgeving met koffie, thee en een uitgebreid lunchbuffet. De kosten hiervoor hangen af of je voor de dag- of avondvariant kiest. Vraag hiervoor het kostenoverzicht aan. Kies je voor de online variant? Dan betaal je uiteraard geen arrangement- & locatiekosten.
Bekijk beschikbare startdata!
Bij Bestuursacademie Nederland kun je altijd kiezen voor meerdere startmomenten per jaar. Zo is jouw opleiding flexibel en altijd goed te combineren met werk en privé. Bekijk onze lesplanning en schrijf je in voor een startdatum naar keuze.
Eerstvolgende startdatum

Gebruik je opleidingsbudget!
Wist je dat je elk jaar opleidingsbudget krijgt om jezelf professioneel te ontwikkelen? Versterk jouw vaardigheden, vergroot je kennis en maak het verschil als overheidsprofessional. Gebruik jouw opleidingsbudget voor 31 december 2025!

Hulp nodig bij je opleidingskeuze?
Heb je vragen over deze opleiding of een andere opleiding van Bestuuracademie Nederland? Wij geven je graag een persoonlijk opleidingsadvies. Gratis en vrijblijvend. Op basis van jouw huidige loopbaan en leerdoelen kijken wij samen met jou wat de best passende opleiding is. Laat je gegevens achter en wij bellen je terug om het advies te bespreken.