Resultaatgericht werken binnen de Wmo

Het idee van de nieuwe Wmo in 2015 is dat er met minder kosten meer gedaan kan worden door eigen kracht in te schakelen en door de ketenpartners beter op elkaar af te stemmen. Om dit mogelijk te maken is er nu een eenduidig begrippenkader, zijn er betrouwbare en valide meetinstrumenten die beoordeling en evaluatie per cliënt mogelijk maken en zijn er een doelmatige gesprekstechnieken.

De methode resultaatgericht werken reikt deze meetinstrumenten aan voor alle betrokkenen. Door de inzet van oplossingsgerichte vraagtechnieken kan de consulent samen met de klant tot een plan van aanpak komen. De twee meetinstrumenten en de gesprekstechniek leiden samen tot een driedimensionale benadering van de situatie van elke cliënt.

Het meetinstrument vanuit het perspectief van de Wmo-consulent
De Wmo-consulent wil de situatie van de cliënt objectief in beeld brengen en als het ware een ‘foto’ maken van de cliënt op het moment waarop de meting wordt gedaan. De zelfredzaamheidmatrix is een betrouwbaar en valide instrument voor dit doel. Elf domeinen komen in beeld, waarbij er vaak verbanden zijn tussen de domeinen. Bijvoorbeeld bij een aan alcohol verslaafde vader kan er sprake zijn van huiselijk geweld, verlies van een deel van het netwerk of verlies van inkomen uit werk.  Voor een goede beoordeling van ieder van de 11 domeinen moet de consulent de handleiding van de zelfredzaamheidmatrix goed kennen, een training met het instrument is zeer aan te bevelen. De meting met de zelfredzaamheidmatrix kan in twintig minuten worden gedaan (door een gesprek met de cliënt te hebben, navraag te doen bij de omgeving en door dossiers te raadplegen). De uitkomst van de meting is 11 cijfers tussen de 1 en de 5. De 1 staat voor acute problemen waarbij direct actie nodig is. In het voorbeeld is dat bij het domein huiselijke relaties een vader die mishandelt. De uitkomst is een van de vertrekpunten voor het gesprek met de cliënt.

Het meetinstrument vanuit het perspectief van de cliënt
Een tweede vertrekpunt is de uitkomst uit de vragenlijst die gericht is op Impact op Participatie en Autonomie. Deze lijst vult de cliënt zelf in, al dan niet met iemand uit zijn netwerk. Daarmee wordt duidelijk hoe de cliënt zelf tegen zijn situatie aankijkt, wat hij denkt nodig te hebben en wat hij wel en niet wil. De cliënt levert een zelfbeeld waaruit naar voren komt wat de cliënt wil en niet wil.Tevens wordt duidelijk hoe het gesteld is met de mobiliteit van de cliënt, een domein dat in de zelfredzaamheidmatrix minder op de voorgrond staat. Ook dit instrument is betrouwbaar en valide en ook bij dit instrument is het kennen van de handleiding van belang, naast training.

Het gesprek als derde dimensie
De uitkomsten die met beide instrumenten zijn verkregen vormen de leidraad van het gesprek met de cliënt. De Wmo-consulent maakt bij de methode resultaatgericht werken gebruik van de oplossingsgerichte en motiverende gesprekstechnieken. Kort gezegd vraagt de consulent telkens: waar staat u nu, waar zou u willen staan en hoe komt u er. En dan de vraag: wat kunt u zelf en wat heeft u nodig van anderen? In de training komen diverse technieken langs waaronder diverse vormen van schaalvragen, wandelschaalvragen en de wondervraag. In de training is er ook aandacht voor de toon van het gesprek, daarbij zijn allerlei aspecten in de grondhouding van de Wmo-consulent van belang. Er wordt natuurlijk veel kennis uitgewisseld tussen de deelnemers, ook wordt er veel geoefend.
Verwerking van gegevens

Voor de verwerking van de uitkomsten is er een verwerkingsprogramma beschikbaar. Omdat dit programma in ‘de cloud’ zit kan het overal en op alle devices worden ingezet. De gegevens zijn van grote waarde voor het maken van een plan van aanpak en voor de verantwoording van inzet. Omdat de uitkomsten in alle drie dimensies in een getal zijn vormgegeven is digitale verwerking en evaluatie goed mogelijk, ook het doorzetten naar andere pakketten, zoals GWS4all is mogelijk.

Sven Gutker de Geus, docent

Meer informatie over de Bamw geaccrediteerde tweedaagse training Resultaatgericht werken in het sociaal domein kunt u hier lezen.